လကဆုန္သည္ ပူျပင္းေသာေႏြရာသီရဲ႔ လတစ္လပဲျဖစ္ပါတယ္။ ' တန္ခူးေရကုန္၊ကဆုန္ေရခန္း' ဆိုတဲ့စကားနဲ႔အညီ အပူရွိန္အားေကာင္းေနဆဲပင္၊ ရာသီပန္းေလးကေတာ့ စကားပန္းေလးေပါ့၊ ကဆုန္လရဲ႔ အဓိပၸါယ္ကား- ေရသြန္းလ၊ ေရဖ်န္းလ၊ ေရေလာင္းလ ဆုိျပီး အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူ ရမယ္လို႔လည္း မွတ္သားခဲ့ဖူးပါတယ္။

ပညာရွိမ်ားက ဒီလရာသီကို ရတု၊ရကန္၊ေလးခ်ိဳးစတဲ့ ကဗ်ာပံုစံမ်ိဳးစံုစြာန႔ဲ စာပန္းခ်ီျခယ္မႈန္းခဲ့ၾက ပါတယ္။ ကဆုန္လဟာဆုိရင္ ၿပိႆရာသီျဖစ္သလို၊ ၀ိသာခါနကၡတ္ႏွင့္စန္းယွဥ္ၾကည့္ကာ ၾကတိၱကာနကၡတ္ႏွင့္ေနမင္းတို႔လည္း ယွဥ္ပါတယ္လို႔ ဖတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။

ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႔ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ပင္ျဖစ္ခဲ့သည္ကို…

" သေႏၶယူကာ၊ဆယ္လၾကာေသာ္၊မဟာသကၠရာဇ္၊ေျခာက္ဆယ့္ရွစ္ၾကံဳ၊ကဆုန္လျပည့္၊

ေသာၾကာေန႔၀ယ္၊ခ်မ္းေျမ႔စံုစီ၊လုမိၺနီ၌၊မဟီလိႈက္ဆူ၊ဖြားေတာ္မူသည္…"

ဟု ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေသာၾကာေန႔တြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ဲပါတယ္။

" ေတာရပ္ျမိဳင္ေပၚ၊ေျခာက္ႏွစ္ေပ်ာ္၍၊ခါေတာ္တပံု၊ပြင့္ခ်ိန္ၾကံဳက၊ကဆုန္လျပည့္၊ဆင္မင္းေန႔၀ယ္၊

  ေျမ႔ပရေမ၊ပလႅင္ေဗြထက္၊ေရႊေညာင္ေတာ္ၾကီး၊ဗိတာန္ထီးႏွင့္၊မျငီးၾကည္ျဖဴ၊ေနေတာ္မူလ်က္၊

  ရန္ျမဴခပင္း၊အမုိက္သင္းကို၊အရွင္းပယ္ေပ်ာက္၊အလင္းေပါက္က၊ထြန္းေတာက္ဘုန္းေတာ္၊ 

   ေသာင္းလံုးေက်ာ္သည္…"

ဟုဘုရားရွင္သည္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ၾကီးကိုရရွိေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

" တရားနတ္စည္၊ေဆာ္ရြမ္းလည္က၊သံုးမည္ဘံုသုိက္၊တစ္ေသာင္းတုိက္၀ယ္၊ကၽြတ္ထုိက္သ သူ၊

 နတ္လူျဗဟၼာ၊သတၱ၀ါကို၊ေခမာေသာင္သို႔၊ေဖာင္ကူးတုိ႔ျဖင့္၊ေဆာင္ပို႔ျပီးကာ၊၀ါေလးဆယ့္ငါး၊   

 သက္ကားရွစ္ဆယ္၊စံုျပည့္ၾကြယ္က၊ရာေလးဆယ့္ရွစ္၊သကၠရာဇ္၀ယ္၊နယ္မလႅာတုိင္း၊စံႏိႈင္း

 မယုတ္၊ကုႆိႏၷာရံု၊အင္ၾကင္းစံု၌၊ကဆုန္လျပည့္၊အဂၤါေန႔၀ယ္၊ခ်မ္းေျမ႔နိဗၺဴ၊စံေတာ္မူသည္…"

 ဟုဗုဒၶဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူတဲ့ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။

" နိဗၺဴစံျပီး၊ရႈမအီသား၊သိဂၤီေရႊေလွာ္၊အေလာင္းေတာ္ကို၊ထုိေရာ္ကဆုန္၊လဆုတ္ၾကံဳ၍၊ဂဠဳန္ေန႔  

  ၀ယ္၊ခိုးေငြ႔မေႏွာ၊ဓာတ္ေတေဇာလ်င္၊ရွင္ေစာဥာဏ္စက္၊ဓိ႒ာန္ခ်က္ျဖင့္၊လွ်ံတက္ေကာ္ေရာ္၊

  မီးပူေဇာ္သည္…"

ဟုဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရဲ႔ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား တနဂၤေႏြေန႔တြင္ၾကြင္းက်န္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္လို႔

ေက်းဇူးရွင္လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးေရးသားေတာ္မူေသာ ခုနစ္ေန႔ဘုရားရွိခိုးကို ရြတ္ဆုိ

ပူေဇာ္ရင္း ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔ကို ရွိခုိးပူေဇာ္ကန္ေတာ့လိုက္ပါတယ္။