၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ၁၃ ၾကိ္မ္ေျမာက္ တရုတ္ျပည္သူ႕ႏို္င္ငံေရး အတိုင္ပင္ခံကြန္ဖရင့္ ျပည္လံုးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီအစည္းအေ၀းနဲ႕ ၁၃ ၾကိမ္ေျမာက္ တရုတ္ျပည္လံုးဆိုင္ရာ ျပည္သူ႕ကြန္ဂရက္ ဒုတိယ အၾကိမ္အစည္းအေ၀းတို႕ကို မတ္လ ၃ ရက္ေန႕နဲ႕ မတ္လ ၅ ရက္တို႕မွာ အသီးသီး ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျပီး မတ္လ ၅ ရက္ေန႕မွာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လီခခ်န္က အစိုးရလုပ္ငန္းအစီရင္ခံစာကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအစည္းအေ၀းကို ျမန္မာႏိုင္ငံကိုယ္စားျပဳ ျမန္မာသံအမတ္ၾကီးဦးသစ္လင္းအုန္း တက္ေရာက္ ခဲ့တဲ့အတြက္ CRI က အခုလိုမ်ိဳးေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲပါတယ္။

ေမး- သံအမတ္ၾကီး မဂၤလာပါရွင္။

ေျဖ- မဂၤလာပါ။

ေမး- မ်က္ေမွာက္ေခတ္ တရုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးကိုသံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႕ ဘယ္လုိသံုးသပ္ ပါသလဲရွင္။

ေျဖ - လက္ရိွတရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႕ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းေကာင္း မိတ္ေဆြေကာင္း မိတ္ဖက္ေကာင္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ခ်စ္ၾကည္ေရး ညီအစ္ကို စိတ္ဓာတ္ေတြ ခ်စ္ၾကည္ေရးေတြရိွပါတယ္။ တစ္ဆင့္တက္ျပီးေတာ့လည္း မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ားဆက္ဆံေရးအဆင့္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႕တက္လွမ္းလ်က္ ရိွပါ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကားမွာ အဓိကစြဲကိုင္ထားတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာအတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရးမူၾကီး ၅ ခ်က္ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးအတြက္ အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့မူ ၅ ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမူ ၅ ခ်က္အတိုင္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုးလိုက္နာျပီး ယွဥ္တြဲေနထိုင္လ်က္ရိွပါတယ္။ တစ္ႏိုင္ငံနဲ႕တစ္ႏုိင္ငံ ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳ တာေတြ၊ တစ္ႏုိင္ငံကသူ႕ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လိုလားတဲ့ႏုိင္ငံေရးစနစ္အတိုင္း ခ်ီတက္ေနတဲ့ ဟာကို တစ္ႏိုင္ငံက အသိအမွတ္ျပဳတာေတြ ရိွပါတယ္။ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မႈေတြ အျပန္အလွန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈေတြနဲ႕ ေရွ႕ဆက္ေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

      အဓိကကေတာ့ ျမန္မာ-တရုတ္ဆက္ဆံေရးဆက္ျပီးေတာ့ အဓြန္႕ရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲဖို႕ အင္မတန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အစိုးရခ်င္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္တာတင္မကဘဲနဲ႕ ျပည္သူလူထုခ်င္းဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖို႕လည္း ၾကိဳးစားရပါတယ္။ မ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္ေတြ ၾကားမွာလည္း ျမန္မာတရုတ္ဆက္ဆံေရးဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ ဘယ္ေလာက္အေရးၾကီးတယ္ ဆိုတာအေရးၾကီးတယ္ဆိုတာ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေမး- ၂၀၁၉ခုႏွစ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔အတြက္ သံအမတ္ၾကီးအေနနဲ႕ ဘာအၾကံျပဳခ်က္မ်ား ေပးခ်င္ပါသလဲရွင္။

ေျဖ- အၾကံျပဳခ်က္ကေတာ့ ခုဏေျပာတဲ့အထဲမွာလည္း ပါျပီးပါျပီ။ အစိုးရခ်င္းဆက္ဆံေရးေရာ အခုဆို လႊတ္ေတာ္ခ်င္းေရာ ပါတီအဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးခ်င္းေရာ တပ္မေတာ္ခ်င္းေရာ ျပည္သူလူထုခ်င္းေရာ ဆက္ဆံေရးကိုတိုးျမွင့္ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုတိုးျမွင့္တဲ့အခါမွာ အေတြ႕အၾကံဳ ရိွျပီးသားျဖစ္တဲ့ ၀ါရင့္လူၾကီးေတြကတစ္ဆင့္ လူငယ္ေတြကို စနစ္တက်အသိပညာေတြ ျပန္႕ပြား ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕လက္ရိွအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နဲ႕ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာလည္းပဲ တရုတ္ႏိုင္ငံက အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမႈေတြေပးေနတာေတြရိွတယ္။ ဒါေတြအေပၚမွာလည္းပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႕ နားလည္ သေဘာေပါက္ၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ကေတာ့ ဘက္ေပါင္းစံုက႑စံုက လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးတင္မကဘဲနဲ႕ စီးပြားေရးေရာ လူမႈေရးေရာ ယဥ္ေက်းမႈေရာ ပညာေရးေရာ က်န္းမာေရးေရာ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အားလံုးကေနမွ စိတ္ရင္း ေစတနာေကာင္းေကာင္းနဲ႕ ၀ိုင္း၀န္းပူးေပါင္းကူညီေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕လိုပါတယ္။

ေမး- ဟုတ္ကဲ့ပါရွင္.. ဒီႏွစ္ဟာတရုတ္-အာဆီယံမီဒီယာကူးလူးဖလွယ္ေရးႏွစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ သံအမတ္ႀကီး အေနနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံမီဒီယာမ်ားဘာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင္႔ ထားပါသလဲရွင္။

ေျဖ- ျပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႕ တရုတ္အာဆီယံမီဒီယာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ဖြင့္ပြဲ အခမ္းအနားကို ေဘက်င္းမွာက်င္းပခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္သြားတက္ခဲ့ပါတယ္။ အာဆီယံနဲ႕တရုတ္ၾကား မွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ မီဒီယာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕အတြက္ ၄၁ ခ်က္သေဘာတူညီထားတာ ရိွပါတယ္။ အလားတူပဲ အာဆီယံခ်ိဳင္းနားစင္တာရဲ႕ အစီအမံေတြနဲ႕လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံအာဆီယံနဲ႕ တရုတ္ၾကားမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ထဲမွာရိွပါတယ္။ အဲဒီလိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ အခါမွာ ဖိုရမ္ေတြက်င္းပမယ္။ အျပန္အလွန္မီဒီယာအလည္အပတ္ေတြ ျပဳလုပ္မယ္။ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ လည္း အသြားအလာလုပ္ၾကမယ္။ Documentary ေတြ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းရိုက္မယ္၊ ေနာက္တစ္ခါ တရုတ္ႏိုင္ငံနဲ႕သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြၾကားမွာ ဇာတ္လမ္းေတြကို အသံဖလွယ္ျပီးေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံအေၾကာင္းတစ္ႏိုင္ငံနားလည္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ့္အစီအမံေတြ ရိွပါတယ္။  ေနာက္တစ္ခါ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႕လည္း မီဒီယာ Exchange Program ေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႕ရိွပါတယ္။

ေမး- ဟုတ္ကဲ့ပါရွင္..ဒီႏွစ္ဟာ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံတည္ေထာင္တဲ႔ ႏွစ္ ၇၀ ျပည္႔ႏွစ္ျဖစ္တယ္။ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏုိင္ငံ တည္ေထာင္တဲ႔အခ်ိန္အတြင္း အထူးသျဖင္႔ တံခါးဖြင္႔ေရးနဲ႔ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး က်င္႔သံုးတဲ႔ ႏွစ္၄၀အတြင္း ရရွိတဲ႔ေအာင္ျမင္မႈေတြကိုသံအမတ္ႀကီးအေနနဲ႔ ဘယ္လုိ သံုးသပ္ပါသလဲရွင္။

ေျဖ- ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္းမွာ တရုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏွစ္ ၄၀ Reform and opening up exhibition ဆိုတာ ေဘက်င္းက National Museum မွာ က်င္းပတယ္။ကၽြန္ေတာ္ႏွစ္ၾကိမ္ တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး ဌာနရဲ႕ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါ တရုတ္ျပည္သူလူထုအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈလို႕ ကၽြန္ေတာ္သံုးသပ္ပါတယ္။ သူတို႕ေတြ မဆုတ္မနစ္ၾကိဳးစားတဲ့ရလဒ္ ျဖစ္ပါတယ္။ စည္းစည္းလံုးလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႕ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ရလဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္ ၁၉၇၈ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္မွာ တရုတ္ႏိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕အတြက္ ယခင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေနမွ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ႏွစ္ ၄၀ တစ္စိုက္မတ္မတ္ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရရိွခဲ့ျပီးေနာက္မွာ လက္ရိွ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတႏုိင္ငံရဲ႕ သမၼတၾကီးအေနနဲ႕ ခုဏကေျပာတဲ့ ရပ္၀န္းနဲ႕ပိုးလမ္းမစီမံကိန္း အၾကံအစည္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕အတြက္ ႏုိင္ငံအားလံုးနဲ႕ ပူေပါင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ အတြက္ ထပ္ဆင့္တြန္းအားေပးတဲ့ ရပ္၀န္းနဲ႕ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းၾကီး ထပ္ဆင့္တြန္းအားေပးျပီးေတာ့ ႏွစ္ ၄၀ အတြင္း တံခါးဖြင့္တာနဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ အရိွန္အဟုန္မရပ္တန္႕ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆုိတဲ့ ဒီအစီအစဥ္ေတြရိွတယ္။

အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ႏွစ္ ၄၀ ျပဳျပင္လဲမႈရလဒ္က ဆက္ျပီးေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ ရိွေနဦး မယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕သံုးသပ္ပါတယ္။ ဥပမာ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္းကဆိုရင္  International Import Expo  ေပါ့ေနာ္ ဒါဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕လို ပို႕ကုန္ကို ဦးစားေပးေနတဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္မႈ အထိုက္အေလ်ာက္ပဲရိွေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြအတြက္ ဒါတံခါးဖြင့္ေပးတဲ့သေဘာလို႕ ကၽြန္ေတာ္က ဒီလိုယံုၾကည္ပါတယ္။ အခုလက္ရိွ အစည္းအေ၀းက်င္းပေနတဲ့ NPC မွာဆိုရင္လည္း သူ႕ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေပၚလစီကို ျပန္ျပီးသံုးသပ္မယ္လို႕ေျပာတယ္။ အဲဒီလိုျပန္ျပီးသံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ တရုတ္ႏိုင္ငံကိုလာျပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနရိွတဲ့ ႏိုင္ငံေတြအတြက္ ပိုပိုျပီးေတာ့ အခြင့္အလမ္း ေတြ ရရိွမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႕တံခါးဖြင့္တဲ့မူ၀ါဒပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါအင္မတန္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္တယ္လို႕ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕သံုးသပ္ပါတယ္။

ေမး- ဟုတ္ကဲ့ပါ..အခုလို CRI က သိလိုသမွ်ေတြကို ျပည့္ျပည့္စံုစံုေျဖၾကားေပးတဲ့အတြက္ CRI က အထူးေက်းဇူးတင္ရိွပါတယ္ရွင္။၏

ေျဖ- ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕လည္းပဲ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ေျမာက္ေတာ့မယ့္ တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတ ႏုိင္ငံ တည္ေထာင္တဲ့အခါကာလသမယမွာ တရုတ္ႏိုင္ငံသူ၊ႏိုင္ငံသားေတြေရာ အခုအစည္းအေ၀း  က်င္းပေနတဲ့ NPC၊ CPPCC က ကိုယ္စားလွယ္ေတြေရာ က်န္းက်န္းမာမာရႊင္ရႊင္လန္းလန္းနဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ဒီထက္မက ပိုမိုရရိွပါေစလို႕ ဆုေတာင္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏွစ္ႏုိင္ငံ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးထူေထာင္တာ ၆၉ ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ အဓြန္႕ရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲတဲ့ဆက္ဆံေရး ဒီထက္မက ပိုမိုတည္တံ့ေအာင္ ၾကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ ၾကဖို႕ သႏ ၷိ႒ာန္ျပဳပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

                                                        စုသက္မွဴး(မရမ္းကုန္း)