ေသာတရ႐င်မႀားခင်ဗႀား၊ မၙ႐စ်ကေမလ၁၂-ရက်ေန့မ႐ာ တရုတ်ႅပည်စီခႁမ်းႅပည်နယ်ငလႀင်ႄကီးတုန်လ႒ပ်ခဲ့ရာေဒသဟာ ခႀန်လူမႀိဳးတို့မီ႐တင်းေနထိုင်ရာေဒသႅဖစ်ပါတယ်။ ငလႀင်တုန်လ႒ပ်မ႒ေႄကာင့် ခႀန်လူမႀိဳးေကႀးလက်အၙုပညာရ႐င်တစ်ခႀိဳ့ဟာ အသက်ဆံုးရံ႒းခဲ့ရႅပီး ေကႀးရႍာေတႍပႀက်စီးသႍားတဲ့အတႍက် ခႀန်လူမႀိုးရဲ႔ရိုးရာယဥ်ေကႀးမ႒ထိန်းသိမ်းေရးလုပ်ငန်းကို အႅပင်းအထန်ထိခိုက်ေစခဲ့ပါတယ်။ အခုဆိုရင်တစ်ၙ႐စ်ႄကာခဲ့ႅပီႅဖစ်ပါတယ်။ ခႀန်လူမႀိုးယဥ်ေကႀးမ႒ထိန်းသိမ်းေရးနဲ့ႅပန်လည်ထူေထာင်ေရးလုပ်ငန်းေတႍမ႐ာ ဘယ်လိုတိုးတက်မ႒ရရ႐ိခဲ့ပါသလဲ။ အဲဒီအစီအစဥ်မ႐ာ ဒီေမးခႍန်းကို ေႅဖႄကားမ႐ာႅဖစ်ပါတယ်ခင်ဗႀား။
အသက်၄၄-ၙ႐စ်အရႍယ်ရ႐ိ ၀မ်ဇိန်႔ဖ႐န် ဟာ စီခႁမ်းႅပည်နယ်ယင့်ရ႒ခရိုင်ယႍီဇီရ႐ီရႍာကရႍာသူတစ်ဦးႅဖစ်ပါတယ်။ သူမဟာ ခႀန်သီခႀင်းကိုေကာင်းေကာင်းသီဆိုတတ်တဲ့အႅပင် ခႀန်ပန်းထိုးထည်ကိုလည်း ေကာင်းေကာင်းထုိုးယက်တတ်ပါတယ်။ သူမဟာ သင်ႅပေပးတဲ့ဆရာမရ႐ိဘဲ ခႀန်ပန်းထိုးပညာကို ကိုယ်တိုင်သင်ယူေလ့လာခဲ့တာႅဖစ်ပါတယ်။ ကႀေနာ်တို့ဟာ ၀မ်ဇိန်႔ဖ႐န် ကေန ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဆက်ခံေရးအတႍက်ေမႂာ်လင့်ခႀက်ကို ေတႍ႔ရ႐ိၙိုင်ပါတယ်။
၀မ်ဇိန်႔ဖ႐န် က၊ ကႀမဟာ ခႀန်ပန်းထိုးပညာကို မသင်ယူခဲ့ပါဘူး။ တနဂၤေၙႍေန့တိုင်းမ႐ာ အိမ်ကိုႅပန်ႅပီး အဘႍားေတႍဘယ်လိုလုပ်သလဲဆိုတာကိုႄကည့်ႅပီးေတာ့ ကိုယ်တိုင်ကလည်း သူတို့လိုလိုက်လုပ်တာပါလို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ေသာတရ႐င်မႀားခင်ဗႀား၊ ခႀန်လူမႀိုးဟာ တရုတ်ႅပည်မ႐ာေရ႐းကႀတဲ့လူမႀိဳးတစ်မႀိဳးႅဖစ်ပါတယ်။ အခုအထိအၙ႐စ်၃၀၀၀-ေကႀာ်သမိုင်းရ႐ည်ႄကာပါတယ်။ ေရ႐းေခတ်ကခႀန်လူမႀိဳးတို့ဟာ တရုတ်ႅပည်အေနာက်ေႅမာက်ပိုင်းနယ်စႍန်နယ်ဖႀားေဒသမ႐ာ မ႐ီတင်းေနထိုင်ခဲ့ႄကပါတယ်။ ဒိေနာက်မ႐ာသူတို့ဟာ စီခႁမ်းႅပည်နယ်ကိုေႅပာင်းေရႎ႔ေနထိုင်လာႄကပါတယ်။ ခႀန်လူမႀိဳးတို့ဟာ ေတာင်ခါးပန်းရ႐ိေကႀာက်တံုးအိမ်မ႐ာ မ႐ီတင်းေနထိုင်ႄကတဲ့အတႍက် ခႀန်လူမႀိဳးကိုတိမ်ေပါၗမ႐ာမ႐ီတင်းေနထိုင်တဲ့တိုင်းရင်းသားလူမႀိဳးလို့ေခါၗစမ႐တ်ႅပဳပါတယ်။ ခႀန်လူမႀိုးတို့ရဲ႔ေမႂာ်စင်၊ အ၀တ်အစား၊ အဆိုအကနဲ့ တူရိယာေတႍဟာ တိုင်းရင်းသားထူးႅခားခႀက်လကၡဏာလည်းပါရ႐ိပါတယ်။
စီခႁမ်းႅပည်နယ်ငလႀင်ႄကီးတုန်လ႒ပ်ခဲ့တဲ့ေနာက် တရုတ်အစိုးရနဲ့အရပ်ဘက်က ေရ႐းေဟာင်းယဥ်ေကႀးမ႒ပစၨည်းထိန်းသိမ်းေရးအဖႍဲ့နဲ့ ယဥ်ေကႀးမ႒အေမႍအၙ႐စ်သုေတသနဌာနတို့ဟာ လုပ်ငန်းအဖႍဲ့ကို ခႀက်ခႀင်းဖႍဲ့စည်းတည်ေထာင်ခဲ့ပါတယ်။ လုပ်ငန်းအဖႍဲ့ဟာ ငလႀင်ေဘးသင့်ရာေဒသကိုအေရာက်သႍားႅပီး အၙုပညာရ႐င်နဲ့ေရ႐းေဟာင်းယဥ်ေကႀးမ႒ပစၨည်းပႀက်စီးဆံုးရ႒ံးမ႒အေႅခအေနကို စံုစမ်းစစ်ေဆးႅပီး ထိန်းသိမ်းေရးအဆိုႅပဳခႀက်ကို တင်ႅပခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ယဥ်ေကႀးမ႒၀န်ႄကီးဌာနစတဲ့၀န်ႄကီးဌာနေတႍက၊ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဇီ၀ထိန်းသိမ်းေရးစမ်းသပ်နယ်ေႅမကိုတည်ေဆာက်ဘို့ ေႄကညာလိုက်တဲ့အႅပင် စီမံကိန်းအကႀဥ်းခႀဳပ်ကိုလည်း ေရးဆႍဲခႀမ႐တ်ခဲ့ႄကပါတယ်။
တရုတ်ယဥ်ေကႀးမ႒၀န်ႄကီးဌာနဒု၀န်ႄကီး ကႀိဳဟိုပင် က၊ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဆိုတာလူကေနဆင်းသက်လာတာႅဖစ်တဲ့အတႍက် လူကိုထိန်းသိမ်းေရးဟာ ထိန်းသိမ်းေရးရဲ႔ေသာ့ခႀက်ႅဖစ်ပါတယ်။ ထိန်းသိမ်းေရးလုပ်ငန်းကိုႅပဳလုပ်တဲ့အတႍက် ဆက်ခံသူေတႍဟာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ကို ဆက်ခံႅပီးသင်ယူၙိုင်ႄကပါတယ်။ ေရ႐းေဟာင်းယဥ်ေကႀးမ႒ပစၨည်းနဲ့ အေရးႄကီးအခႀက်အလက်ေတႍကို ထိန်းသိမ်းရပါတယ်။ ေရ႐းေဟာင်းယဥ်ေကႀးမ႒ပစၨည်းရ႐ာေဖႍစုေဆာင်းေရးနဲ့အခႀက်အလက်စုေဆာင်ေရးေႄကာင့် ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ကို ပိုမိုစနစ်တကႀထိန်းသိမ်းၙိုင်ပါတယ်။ ကႀေနာ်တို့ဟာ ဒီဂႀီတယ်ႅပတိုက်ကို ဆက်လက်တိုးခႀဲ့တည်ေဆာက်မ႐ာႅဖစ်ပါတယ်။ ေခတ်မီသိပၻံနည်းပညာနဲ့ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ကို ထိန်းသိမ်းမ႐ာႅဖစ်တယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ေသာတရ႐င်မႀားခင်ဗႀား၊ ေပခႁမ်းခရိုင်ဟာ တရုတ်ႅပည်ကတစ်ခုတည်းေသာခႀန်လူမႀိုးကိုယ်ပိုင်အုပ်ခႀဳပ်ေရးခရိုင်ႅဖစ်ပါတယ်။ ခႀန်လူမႀိုးယဥ်ေကႀးမ႒ကို လက်ဆင့်ကမ်းသယ်ေဆာင်လာၙိုင်ဘို့ ငလႀင်ႄကီးတုန်လ႒ပ်ခဲ့တဲ့ေနာက် ေပခႁမ်းအထက်တန်းေကႀာင်းဟာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ေဆႍးေၙႍးပႍဲကႀင်းပႅပီး ခႀန်သီခႀင်းဆိုသင်တန်းကိုဖႍင့်လ႐စ်လိုက်ပါတယ်။ ေပခႁမ်းအထက်တန်းေကႀာင်းဆရာ ရ႐ဴ က၊ ကႀေနာ်တို့ဟာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ေကႀာင်းသံုးဖတ်စာအုပ်ကို ေရးသားႅပဳစုေနႄကပါတယ်။ ေရးသားႅပဳစုႅပီးတဲ့ေနာက် တစ်ေကႀာင်းလံုးမ႐ာ ႅဖန်႔ခႀီအသံုးႅပဳမ႐ာႅဖစ်တယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ေပခႁမ်းအထက်တန်းေကႀာင်းက အထက်တန်းဒုတိယၙ႐စ်ေကႀာင်းသူ လီခႁန်းဟံု ဟာ ဒီၙ႐စ်ကစႅပီး ေဆႍးေၙႍးပႍဲမ႐ာ ပါ၀င်ပါတယ်။ သူမက၊ ဒီလိုသင်တန်းဖႍင့်လ႐စ်တာဟာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဆက်ခံေရးနဲ့ႅပန်႔ပႍားေရးအတႍက် တန်းအားေပးတဲ့အခန်းကဏၱကပါ၀င်မ႐ာႅဖစ်တယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ လီခႁန်းဟံု က၊ ဒိႅပင်လူေတႍဟာ ကႀမတို့ယဥ်ေကႀးမ႒ကို ပိုမိုသိရ႐ိလိမ့်မယ်လို့ ကႀမယူဆပါတယ်။ ဒိႅပင်လူေတႍဟာ ကႀမတို့ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ကို ပိုမိုသိရ႐ိလာၙိုင်တဲ့အႅပင် ကမၾာ့ကိုလည်း ဂုဏ်ေရာင်ေႅပာင်ေစၙိုင်တယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ေသာတရ႐င်မႀားခင်ဗႀား၊ အခုခႀန်လူမႀိဳးရဲ႔လူဦးေရဟာ ၃-သိန်းေကႀာ်ရ႐ိပါတယ်။ ၈၀-ရာခိုင်ၙ႒န်းတို့ဟာ စီခႁမ်းႅပည်နယ်အာဘာ့တိဗက်လူမႀိဳးနဲ့ခႀန်လူမႀိဳးကိုယ်ပိုင်အုပ်ခႀဳပ်ေရးေဒသခႍဲ ေမာင့်ခရိုင်၊ ၀င်ခႁမ်းခရိုင်နဲ့ ႅမန်ယန်ႅမိဳ့ေပခႁမ်းခႀန်လူမႀိဳးကိုယ်ပိုင်အုပ်ခႀဳပ်ေရးခရိုင်ေတႍမ႐ာ မ႐ီတင်းေနထိုင်ႄကပါတယ်။ အဲဒီေဒသေတႍဟာ ငလႀင်ေဘးဒဏ်အႅပင်းထန်ဆံုးခံခဲ့ရတဲ့ေဒသေတႍႅဖစ်ႄကပါတယ်။ ငလႀင်တုန်လ႒ပ်မ႒ေႄကာင့် ခႀန်လူမႀိဳးတို့မ႐ီတင်းေနထိုင်ရာေဒသေတႍမ႐ာ ပႀက်စီးဆံုးရ႒ံးမ႒မႀားႅဖစ်ခဲ့ရပါတယ်။ အခုေကႀးရႍာႅပန်လည်တည်ေဆာက်ရာမ႐ာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ထူးႅခားခႀက်လကၡဏာပါရ႐ိေစေရးဟာ ႅပန်လည်တည်ေဆာက်ေရးရဲ႔အေရးႄကီးအပိုင်းတစ်ပိုင်းႅဖစ်လာပါတယ်။ အာဘာ့တိဗက်လူမႀိဳးနဲ႔ခႀန်လူမႀိဳးကိုယ်ပိုင်အုပ်ခႀဳပ်ေရးေဒသခႍဲဒုဥကၠဌ ေရ႐ာင်ယိုခႀိဳင် က၊ ကႀေနာ်တို့ခႀန်လူမႀိဳးတို့မ႐ီတင်းေနထိုင်ရာေမာင့်ခရိုင်၊ ၀င်ခႁမ်းခရိုင်နဲ့ လီခရိုင်ေတႍမ႐ာ ငလႀင်ေဘးဒဏ်အႅပင်းထန်ဆံုးခံခဲ့ရပါတယ်။ ကႀေနာ်တို့ဟာ ခႀန်လူမႀိဳးရႍာႅပန်လည်တည်ေဆာက်ရာမ႐ာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ကိုလည်း ေပါၗလႍင်ေစခဲ့ပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားယဥ်ေကႀးမ႒ရ႐ာေဖႍစုေဆာင်းေရးဘက်မ႐ာ ကႀေနာ်တို့ဟာ ေမာင့်ခရိုင်မ႐ာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ႅပတိုက်ကိုတည်ေဆာက်ဘို့ ဆံုးႅဖတ်လိုက်ပါတယ်။ အခုအဲဒီႅပတိုက်ကိုတည်ေဆာက်ေနဆဲႅဖစ်တယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
စီခႁမ်းႅပည်နယ်ေဆာက်လုပ်ေရးဦးစီးဌာနဟာ ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ရိုးရာအစဥ်အလာကိုမူတည်ႅပီး ေဒသခံတို့ရဲ႔ေနထိုင်မ႒အကႀင့်စရိုက်ကိုေပါင်းရံုးသံုးသပ်ႅပီး ခႀန်လူမႀိဳးတို့ရ႔ဲလိုအပ်ခႀက်နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ေနအိမ်ကို ဒီဇိုင်းေရးဆႍဲခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါတည်ေဆာက်ေရးစီမံကိန်းမ႐ာ ေပခႁမ်း ကႀီနာခႀန်လူမႀိဳးရႍာသစ်တို့ ပါ၀င်ပါတယ်။ ကႀီနာဟာ ခႀန်လူမႀိဳးတိုရ႔ဲအလ႐ဆံုးနတ်သမီးဆိုတဲ့အဓိပၻါယ်ရႅပီး ကႀီနာခႀန်လူမႀိဳးရႍာဆိုတာ လ႐ပတဲ့နတ်သမီးေနထိုင်ရာေဒသလို့အဓိပၻါယ်ရ႐ိပါတယ်။
ကႀီနာခႀန်လူမႀိဳးရႍာသစ်တည်ေဆာက်ေရးမ႐တာ၀န်ရ႐ိပုဂၢိဳလ်၊ ေရကူႅမိဳ့နယ်ဒုအုပ်ခႀဳပ်ေရးမ႐ဴး ယန်ေရ႐ာင်ခႍင် က၊ ငလႀင်ႄကီးမတုန်လ႒ပ်ခင်က ေဒသခံတို့ဟာ လယ်ယာစိုက်ပႀိဳးေရး၊ တိရစၩာန်ေမႍးႅမဴးေရးမႀားနဲ့ အသက်ေမႍး ၀မ်းေကႀာင်းခဲ့ႄကပါတယ်။ ငလႀင်တုန်လ႒ပ်ခဲ့တဲ့ေနာက် ခႀန်လူမႀိဳးရႍာသစ်ကိုတည်ေဆာက်ႅပီးစီးလာတာကိုေတႍ႔ႅမင်ၙိုင်ပါတယ်။ ကႀေနာ်တို့က ခရီးသႍားလာေရးဘက်မ႐ာလည်းဖႍံ့ႅဖိဳးဘို့စိတ်ကူးထားတယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ငလႀင်ႄကီးမတုန်လ႒ပ်ခင်က ရႍာသူ စိခႀင်အမ် ဟာ လယ်ယာစိုက်ပႀိဳးေရးကို လုပ်ကိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အခုခႀန်လူမႀိဳးရႍာသစ်ကို ေႅပာင်းေရႎ႔ေနထိုင်ႅပီးတဲ့ေနာက် သူမဟာ အသစ်တည်ေဆာက်ထားတဲ့ရႍာထဲမ႐ာ ကိုုယ်တိုင်လုပ်တဲ့ခႀန်လူမႀိဳးပန်းထိုးထည်နဲ့ ခႀန်လူမႀိဳးထူးႅခားခႀက်လကၡဏာပါရ႐ိတဲ့ႅမက်ဖိနပ်မႀားကို ေရာင်းခႀေနပါတယ်။ အခုဆိုရင် ၀ယ်သူသိပ်မမႀားေသးေပမဲ့ သူမဟာ အနာဂတ်အတႍက် ယံုႄကည်စိတ်အႅပည့်အ၀ရ႐ိပါတယ်။ စိခႀင်အမ် က၊ ခရီးသႍားလာေရးထႍန်းကားလာရင် အေရာင်းအ၀ယ်လည်းသႍက်လာလိမ့်မယ်။ ပိုမႀားတဲ့ခရီးသည်ေတႍကို ကႀမတို့ခႀန်လူမႀိဳးရႍာကိုလာလည်ဘို့ ကႀမေမႂာ်လင့်တယ်လို့ ေႅပာႄကားပါတယ်။
ေသာတရ႐င်မႀားခင်ဗႀား၊ မႄကာခင်က တရုတ်ႅပည်ႅပၘာန်းခဲ့တဲ့ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဇီ၀ထိန်းသိမ်းေရးစမ်းသပ်နယ်ေႅမစီမံကိန်းအကႀဥ်းခႀဳပ်မ႐ာ ေဒသခံတို့ကို ကုန်သႍယ်မ႒တန်ဖိုးနဲ့ အၙုပညာတန်ဖိုးရ႐ိတဲ့ကုန်ပစၨည်းကို ေဖါၗထုတ်ဘို့ အားေပးပါတယ်။ ပညာရ႐င်ေတႍကလည်း၊ တိုင်းရင်းသားထူးႅခားခႀက်လကၡဏာပါရ႐ိတဲ့ေဖါၗထုတ်ေရးဟာ ေဒသခံတို့ရဲ႔ေနထိုင်မ႒ဘ၀ကိုတိုးႅမ႐င့်ၙိုင်ႅပီး ယဥ်ေကႀးမ႒ကိုဆက်ခံေစတယ်လို့ ယူဆႄကပါတယ်။
ခႀန်လူမႀိဳးယဥ်ေကႀးမ႒ဟာ ေရႎႅခည်တစ်ႄကိဳးလို ခႀန်လူမႀိဳးတို့နဲ့တစ်ႅပည်လံုးႅပည်သူလူထုရဲ႔စိတ်ကို တၙႍယ်ငင်တစင်ပါေစပါတယ်။ ကႀေနာ်တို့အားလံုးက၊ ခႀန်လူမႀိုးယဥ်ေကႀးမ႒ကို ႅပန်လည်ထႍန်းကားလာၙိုင်ဘို့ ေမႂာ်လင့်ႄကပါတယ်။