ေဒသ စံေတာ္ခ်ိန္ ယခုလ ၁၃ရက္ေန႔က အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ၃ႏိုင္ငံတို႔၏ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္တို႔သည္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ၾသစေၾတးလ် အတြက္ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္သံုး ေရငုပ္သေဘၤာ ေထာက္ပံ့ေပးေရး စီမံကိန္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါသည္။ ၾသစေၾတးလ် စစ္အရာရွိ တစ္ဦးက ၄င္းစီမံကိန္းကို ၂၀၅၅ ခုႏွစ္တြင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးစီးၿပီး စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၄၅ဘီလီယံကို ရင္းႏွီးျမဳပ္နွံမည္ဟု ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ၃ႏိုင္ငံတို႔သည္ ဘက္အသီးသီးမွ အေလးထား အာရံုစိုက္မႈမ်ားကို လ်စ္လ်ဴရႈၿပီး ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စီမံကိန္းကို ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္သေဘာ အရ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါသည္။ ယင္းသည္ တစ္ဖက္သတ္ ေဆာင္ရြက္မႈျဖင့္ ဘက္ေပါင္းစံု သေဘာတူညီမႈကို ခုခံယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး အႏၱရာယ္ ရွိေသာ လမ္းမွားေပၚတြင္ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းေနျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္း စီမံကိန္းကို လက္ေတြ႔ေဖာ္ေဆာင္မည္ ဆိုလွ်င္ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသ၏ ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္မႈကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ႏိုင္ငံတကာ ႏ်ဴကလီးယား မျပန္႔ပြားေစေရး စနစ္ကို ထိခိုက္ေစကာ လက္နက္ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ တိုးျမွင့္၍ Pandoraကို ဖြင့္လွစ္ရာ က်ေရာက္ၿပီး အနာဂတ္တြင္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ကုန္ဆံုးႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ၃ႏိုင္ငံတို႔သည္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ မျပန္႔ပြားေစေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္（NPT）ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ၄င္းစာခ်ဳပ္ပါ အေျခခံမူႏွင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားကို ဖီလာဆန္႔က်င္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ကာ ယင္း “စံနမူနာျပဳ ႏ်ဴကလီးယား ျပန္႔ပြားေစေရး အေရးအခင္း”ကို ဖန္တီးခဲ့ပါသည္။ ၃ႏိုင္ငံတို႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈသည္ NPT၏ ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ မူမ်ားကို ေက်ာခိုင္းၿပီး “ႏိုင္ငံတကာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ”ႏွင့္ “ေတာင္ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာ ႏ်ဴကလီးယား ကင္းမဲ့ဇုန္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္”ပါ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကိုလည္း ေဖာက္ဖ်က္ေနပါသည္။
အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ၃ႏိုင္ငံတို႔သည္ အုပ္စုငယ္ အသြင္ပံုစံျဖင့္ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသတြင္ စစ္ေရး မဟာဗ်ဴဟာ အားသာခ်က္ ရရွိၿပီး ေနတိုးအဖဲ႔ြ၏ ေဒသတြင္း ပဋိပကၡႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈ လံႈ႔ေဆာ္ျခင္း ပရိယာယ္ကို အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ ေဒသသို႔ တင္ပို႔ရန္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။ ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္ သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈသည္ ၄င္း၃ႏိုင္ငံတို႔၏ သီးသန္႔အေရးကိစၥ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ အဖဲြ႔ဝင္ ႏိုင္ငံ အားလံုး၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာေၾကာင့္ အဖဲြ႔ဝင္ ႏိုင္ငံ အားလံုး အေနႏွင့္ အစိုးရခ်င္း အစီအစဥ္ျဖင့္ အတူတကြ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီး ဆံုးျဖတ္ၾကသင့္ပါသည္။
