ကမာၻႀကီး “မိုးသက္ေလျပင္းေျပာင္းလဲမႈ”ဆိုး႐ြားလာသျဖင့္ လူသားမ်ားကပူးေပါင္းရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္

(GMT+08:00)2022-12-29 14:36:49  

၂၀၂၂ ခုႏွစ္တြင္ အစြန္းေရာက္ရာသီဥတုႏွင့္ သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္မ်ားကတစ္ကမာၻလုံးေဒသအသီးသီးတြင္ မၾကာခဏျဖစ္ပြားေနၿပီးကမာၻႀကီးေဂဟအေျခအေနအတြက္ သတိေပးလိုက္ပါသည္။

အေမရိကန္သိပၸံပညာရွင္ကေမလတြင္ တစ္ကမာၻလုံး၏ေလထု၌ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ျပင္းအားသည္ အျမင့္ဆုံမွတ္တမ္းသို႔ေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္းစမ္းသပ္သိရွိခဲ့သည္။ ေတာင္ဝင္႐ိုးစြန္းကုန္းေျမေရခဲျပင္၊ ေျမာက္ဝင္႐ိုးစြန္း Greenland ေရခဲျပင္ႏွင့္ ယူေရးရွားကုန္းေျမေတာင္တန္းေရခဲျမစ္မ်ားသည္လည္းလ်င္ျမန္စြာအရည္ေပ်ာ္ေပ်ာက္ကြယ္ေနပါသည္။ ကမာၻ႔မိုးေလဝသအဖြဲ႕အစည္း၏ “၂၀၂၂ ခုႏွစ္ တစ္ကမာၻလုံးရာသီဥတုအေျခအေန”ယာယီအစီရင္ခံစာအရယခုႏွစ္တြင္ ျပင္းထန္ေသာအပူလႈိင္း၊ မိုးေခါင္မႈႏွင့္ ဖ်က္ဆီးသည့္အဆင့္ရွိေရေဘးအႏၲရာယ္မ်ားေၾကာင့္ လူသန္းခ်ီထိခိုက္ေစခဲ့ၿပီးျဖစ္ကာအေမရိကန္ေဒၚလာဘီလီယံခ်ီတန္ဖိုးရွိသည့္ ဘ႑ာေရးဆုံးရႈံးမႈ ျဖစ္ပြားေစၿပီးျဖစ္သည္။

ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈသည္ လူသားအားလုံးရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ဘုံၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္သည္။ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈသည္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈအားအတူတကြရင္ဆိုင္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာနည္းလမ္းျဖစ္သည္။

သမိုင္းအရဆိုပါကဖြံ႕ၿဖိးၿပီးႏိုင္ငံ၏ စက္မႈလုပ္ငန္းေဖာ္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းစဥ္သည္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ပြားေစသည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္းအခ်ိဳ႕ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ားကမိမိ၏ ယခင္ကဖန္လုံအိမ္ဓာတ္ေငြ႕ အမ်ားအျပားစြန႔္ထုတ္မႈသမိုင္းတာဝန္ႏွင့္ ၎ေၾကာင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ ျဖစ္ပြားေစသည့္ ဆုံးရႈံးမႈမ်ားကိုလ်စ္လ်ဴရႈကာဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံအမ်ားအျပား၏ စီးပြားေရး၊ စြမ္းအင္ စသည့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႕လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုမငဲ့ကြက္သည့္အျပင္ စုစုေပါင္းကာဗြန္စြန႔္ထုတ္မႈပမာဏသည္ တစ္ကမာၻလုံး၏ ၃% သာရွိသည့္ အာဖရိကတိုက္ကိုပါ ကြဲျပားမႈမရွိဘဲတန္းတူကာဗြန္စြန႔္ထုတ္မႈေလွ်ာ့ခ်သည့္ လုပ္ငန္းတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရန္ အဓိပၸာယ္ကင္းမဲ့စြာေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကတူညီေသာ္လည္းကြာျခားမႈရွိသည့္ တာဝန္ခံမႈမူဝါဒကိုလက္ကိုင္စြဲကာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမူေဘာင္အတြင္း၌ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈအားရင္ဆိုင္သည့္ ႏိုင္ငံတကာပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈအားေဖာ္ေဆာင္ရန္ အၿမဲတေစခံယူထားပါသည္။

ႏိုင္ငံေပါင္းစုံပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ (Multilateralism) ကိုအၿမဲတေစကိုင္စြဲ၍ တရားမွ်တ၍ သေဘာတရားက်ေသာ၊ အက်ိဳးတူပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေသာတစ္ကမာၻလုံးဆိုင္ရာရာသီဥတုစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကိုအတူတကြတည္ေဆာက္ရန္ အဆိုျပဳပါသည္။