"ႏ်ဴကလီးယား"ဆိုင္ရာ black box လုပ္ေဆာင္မႈတြင္ ပါဝင္ေသာ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ မီးနီျပလိုက္ျခင္း ခံရ

(GMT+08:00)2022-09-14 13:55:03  

ယခုလ ၁၂ ရက္ေန႔က IAEA ေကာင္စီ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးတြင္ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔အၾကား ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို သီးျခား တရားဝင္ ေခါင္းစဥ္အျဖစ္ ေဆြးေႏြးရန္ သေဘာတူညီမွုျဖင့္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ယင္းသည္  သုံးႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုက သုံးႏိုင္ငံ အေနႏွင့္ လူသိမခံေစဘဲ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ သီးသန္႔အေရးကိစၥ မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ IAEA အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားက ပူးေပါင္းစီမံခန႔္ခြဲရမည့္ သေဘာေဆာင္သည္။

အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔ မည္သည့္လွည့္ကြက္မ်ားကို အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ အေျခခံ အျဖစ္မွန္ တစ္ခုကို မေျပာင္းလဲႏိုင္ေပ။ ယင္းအျဖစ္မွန္မွာ သုံးႏိုင္ငံ၏ ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုတြင္ လက္နက္အဆင့္  ယူေရနီယံအပ်စ္ႏွင့္ ဆက္စပ္နည္းပညာမ်ားႏွင့္ စက္ပစၥည္းကိရိယာမ်ား လႊဲေျပာင္းေပးျခင္း ပါဝင္ေသာေၾကာင့္ ႏ်ဴကလီးယား ျပန္႔ပြားမႈ အႏၱရာယ္ မ်ားစြာ ရွိၿပီး ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ မျပန႔္ပြားေစေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ကာ IAEA အတြင္းေရးမွဴး႐ုံး၏ တာဝန္နယ္ပယ္ကို ေက်ာ္လြန္သြား၍ IAEA အဖြဲ႕ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားက အတူ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးၿပီး ဆုံးျဖတ္ရမည္ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္တို႔သည္ တစ္ဖက္က ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီးယား အေရးကိစၥႏွင့္ အီရန္ႏ်ဴကလီးယားအေရးကိစၥမ်ား အေပၚ စိုးရိမ္ပူပန္မွုမ်ားကို ေဖာ္ျပသည္၊ ေနာက္တစ္ဖက္ကေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ႏွင့္ ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွု အတြက္ မီးစိမ္းျပေနသည္။ လက္ရွိတြင္ IAEAေကာင္စီ အစည္းအေဝးမ်ားက အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔၏ black-box လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို ေလးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ဆက္တိုက္ ဟန႔္တားခဲ့ျခင္းသည္ လူတိုင္းက အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္တို႔၏ စံနမူနာျပဳ စံခ်ိန္၂မ်ိဳး က်င့္သံုးျခင္း လုပ္ရပ္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိျမင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ျခင္းအား ျပဆိုေနသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်တို႔သည္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ စိုးရိမ္ပူပန္မွုမ်ားကို တုံ႔ျပန္ျခင္းမရွိေသးဘဲ ၎တို႔၏ န်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွု အေသးစိတ္ကို ဖုံးကြယ္ထားေနဆဲ ျဖစ္သည့္အျပင္ IAEAမွ ထိေရာက္စြာ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ ျပဳလုပ္ရန္ အတားအဆီး ဖန္တီးေနသည္။ ယင္းAnglo-Saxon အသိုင္းအဝိုင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အာရွ-ပစိဖိတ္ ေဒသတြင္ ေဒသတြင္း ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မွုမ်ားကို ႏွိုးေဆာ္ရန္ပင္ ျဖစ္သည္။

ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္သည္ လူ႔ေခါင္းေပၚတြင္ ခ်ိတ္ဆြဲထားေသာ "Damocles ဓား" ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ မဆို အေမရိကန္-ၿဗိတိန္-ၾသစေၾတးလ် ႏ်ဴကလီးယား ေရငုပ္သေဘၤာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွုသည္ ၎တို႔၏ သီးသန႔္အေရးကိစၥ မဟုတ္သလို ၎တို႔ ေနာက္ဆုံး ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္လည္း မရွိေပ။ ႏ်ဴကလီးယား မျပန႔္ပြားေစေရး တာဝန္ဝတၱရားကို မည္သို႔ လိုက္နာေဆာင္ရြက္မည္နည္း ဆိုသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၄င္းသုံးႏိုင္ငံတို႔သည္ ကမၻာကို ရွင္းျပခ်က္ တစ္ခု ေပးရမည္ျဖစ္သည္။