"အေမရိကန္သည္ မိမိတို႔ကို သစၥာေဖာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊" "ဂ်ိဳးဘိုင္ဒန္သည္ အရည္အခ်င္းမမွီသည့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၄င္းသည္ မိိမိတို႔၏ဒုကၡမ်ားကို ပိုမိုဆိုးရြားေစခဲ့ေၾကာင္း၊" မၾကာေသးမီက အေမရိကန္ရွိ နိုင္ငံတကာသတင္းဝက္ဘ္ဆိုက္တစ္ခုျဖစ္သည့္ GRID သည္ အာဖဂန္လူမ်ိဳး ၉ဦးကို ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္တစ္ႏွစ္အတြင္း ၎တို႔၏ဘဝမ်ားကို ျပန္ေျပာေသာအခါတြင္ အေမရိကန္ အေပၚ ၎တို႔၏ေဒါသကို တညီတညြတ္တည္း ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။
လြန္ခဲ့သည့္တစ္ႏွစ္တုန္းက အာဖဂန္ႏိုင္ငံကို ႏွစ္ေပါင္း၂၀ၾကာ ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ခဲ့ေသာ အေမရိကန္တပ္မ်ားသည္ ကဘူးလ္ၿမိဳ႕မွ ကမန္းကတန္း ဆုတ္ခြါခဲ့သည္။ “ကဘူးလ္အခိုက္အတန႔္” သည္ အာဖဂန္ႏိုင္ငံကို အေမရိကန္မွ က်ဴးေက်ာ္မွု ရွုံးနိမ့္ျခင္း၏ လကၡဏာတစ္ခုအျဖစ္လည္း ရွုျမင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရသည္ အာဖဂန္တြင္ ဆိုးယုတ္မွုမ်ားကို ခဏတာမၽွ မရပ္တန႔္ေသးေပ။စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔အေရးယူမွုမ်ား၊ အာဖဂန္လူမ်ိဳးမ်ား၏ အသက္ကယ္ေငြမ်ားကို လုယက္မွုႏွင့္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္မႈ အေပၚ စိတ္တိုင္းက် က်ဴးေက်ာ္ထိပါးမႈစသည္မ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
အာဖဂန္ႏိုင္ငံ အေပၚ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔အေရးယူမွုသည္ ေဒသတြင္း
အက်ပ္အတည္းကို ပိုမိုဆိုးရြားေစသည္ဟု ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္အဖဲြ႔မွ အရာရွိတစ္ဦးက ေထာက္ျပသည္။"အာဖဂန္နိုင္ငံသား ၉၈ရာခိုင္ႏွုန္းသည္ စားစရာအလုံအေလာက္မရွိ၍ အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလး တစ္ဝက္နီးပါးသည္ ျပင္းထန္ေသာ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈ ခံရလိမ့္မည္။"
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔အေရးယူမွုမ်ားသည္ အာဖဂန္ႏိုင္ငံ၏ ျပန္လည္ထူေထာင္ျခင္းအတြက္ အေမရိကန္က ဖန္တီးေပးသည့္ အတားအဆီး ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္စီးပြားေရးႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းစနစ္မ်ား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ထားျခင္း မရွိပါက အာဖဂန္လူမ်ိဳးမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရးပုံစံမွ ခ်မ္းသာသည့္ပုံစံသို႔ ေျပာင္းလဲရန္ မျဖစ္နိုင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢလူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ ေရးရာညႇိႏွိုင္းေရး႐ုံးမွ မၾကာေသးမီက ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာအစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ကမၻာႀကီးကို ပိုေဒါသျဖစ္ေစတာက အာဖဂန္ဗဟိုဘဏ္၏ ပိုင္ဆိုင္မွု ကန္ေဒၚလာ ၇ဘီလီယံခန္႔ကို အေမရိကန္သည္ ခ်ိပ္ပိတ္ထားေနသည္။ နိုင္ငံတကာဖိအားေပးမွုမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏွင့္ အာဖဂန္ၾကားျဖတ္အစိုးရတို႔သည္ ၄င္းေငြေၾကးမ်ားကို နိုင္ငံတကာႀကီးၾကပ္မႈရွိေသာ ယံုၾကည္လဲႊအပ္ျခင္း ရန္ပုံေငြျဖင့္ စီမံခန႔္ခြဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဇူလိုင္လကုန္တြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႀကီးၾကပ္မည့္သူ ျပႆနာအေပၚ ႀကီးမားေသာကြဲျပားမွုမ်ား ရွိေနေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္မွ ခ်ိပ္ပိတ္မႈ ဖ်က္သိမ္းမည့္ အခ်ိန္ကို မသိရေသးေပ။
လြန္ခဲ့သည့္လကုန္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္စစ္တပ္သည္ အၾကမ္းဖက္မွုတိုက္ဖ်က္ေရး အမည္ျဖင့္ ကဘူးလ္ၿမိဳ႕ကို ေမာင္းသူမဲ့ေလယာဥ္ျဖင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ယင္းေၾကာင့္ အာဖဂန္နိုင္ငံ အႏွံ႔အျပားတြင္ ဆႏၵျပမွုမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အေမရိကန္၏ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ တိုက္ခိုက္မွုသည္ နိုင္ငံတကာဥပေဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး အာဖဂန္ႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို က်ဴးေက်ာ္ထိပါးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အာဖဂန္ရွိ နာမည္ေက်ာ္နိုင္ငံေရးေဝဖန္သုံးသပ္သူတစ္ဦးက ေထာက္ျပသည္။
လြန္ခဲ့ေသာတစ္ႏွစ္အတြင္း အေမရိကန္မွ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ အကူအညီျဖင့္ အာဖဂန္ႏိုင္ငံ၏ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးတြင္ ေဆာင္းရာသီ ေအးခ်မ္းမႈ၊ ေျမငလ်င္၊ ေရလႊမ္းမိုးမွုႏွင့္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမွု အပါအဝင္ စိန္ေခၚမွုမ်ားကို ေက်ာ္လႊားခဲ့ၿပီး လုံၿခံဳမႈ ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရးစသည့္ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ တိုးတက္မွုအခ်ိဳ႕ ရရွိလာခဲ့သည္။
အာဖဂန္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ကူညီေထာက္ပ့ံေရး အဖဲြ႔၏ ေနာက္ဆုံးအခ်က္အလက္မ်ားအရ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႔အထိ အာဖဂန္ ၾကားျဖတ္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ အရပ္သားေသဆုံးမွု ဦးေရသည္ ပဋိပကၡ ျမင့္မားသည့္ ယခင္ႏွစ္မ်ားကထက္ မ်ားစြာေလ်ာ့နည္းသြားခဲ့သည္ဟု သိရသည္။ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ရာဇ၀တ္မွုဆိုင္ရာ႐ုံး၏ စာရင္းအရ ၂၀၂၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ အာဖဂန္ ႏိုင္ငံ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမွု ဧရိယာသည္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကထက္ အဆ ၃၀ နီးပါး တိုးလာခဲ့သည္ဟု သိရသည္။၂၀၂၁ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္တပ္မ်ား ႐ုပ္သိမ္းၿပီးေနာက္ အာဖဂန္ၾကားျဖတ္အစိုးရသည္ နိုင္ငံတစ္၀န္းတြင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးမႈ ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး အမ်ိဳးမ်ိဳး ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ အသုံးျပဳျခင္းႏွင့္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကား ျခင္းတို႔ကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။
အာဖဂန္ျပည္သူမ်ားကို မေမ့သင့္ပါ။ အာဖဂန္ႏိုင္ငံတြင္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈကို အစျပဳသူျဖစ္သည့္ အေမရိကန္သည္ အျပစ္မ်ားကို လဲႊခ်ေခါင္းေရွာင္၍ မရေပ။ အာဖဂန္ႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္ က်ဴးေက်ာ္မွုအတြက္ အေမရိကန္အစိုးရသည္ ဝန္ခ်ေတာင္းပန္ၿပီး ေငြကို ခ်က္ခ်င္းျပန္ဆပ္ကာ အျပည့္အဝ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရမည္။ ဤစစ္ပြဲ၏ သင္ခန္းစာမ်ားကို မွတ္ယူသင့္ၿပီး စစ္လိုလားျခင္း အေပၚ စြဲလမ္းမွုကို ဖယ္ရွားသင့္သည္။ လမ္းမွားေပၚ ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းပါက "ကဘူးလ္ အခိုက္အတန႔္" ထပ္မံ ျဖစ္ေပၚလာမည္။