ယခုႏွစ္ ဩဂုတ္လ ၁၅ရက္ေန႔သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ ဂ်ပန္၏ ရွုံးနိမ့္မႈႏွင့္ ႁခြင္းခ်က္မရွိ လက္နက္ခ်ျခင္း ၇၇ႏွစ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ ျဖစ္သည္။ ကမၻာႀကီးကို အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ေစသည္မွာ စစ္ၿပီးေခတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ ခ်ည္ေႏွာင္မွုမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ဂ်ပန္တြင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၏အရိပ္က လွုပ္လွုပ္ရွားရွား ျဖစ္ေနသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုင္ဝမ္အေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ပန္နိုင္ငံေရးသမားအခ်ိဳ႕၏ မၾကာေသးမီက အႏၲရာယ္ရွိေသာ လုပ္ေဆာင္မွုမ်ားေၾကာင့္ လူအမ်ား၏ စိုးရိမ္ပူပန္မွုမ်ားကို ပိုမိုဆိုးရြားေစသည္။
မၾကာေသးမီကပင္ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ နန္စီေပလိုစီသည္ တ႐ုတ္ျပည္ တစ္ျပည္တည္းသာရွိေရး မူဝါဒကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ထိုင္ဝမ္သို႔ သြားေရာက္ခရီးလွည့္လည္၍ နိုင္ငံေပါင္း ၁၇၀ ေက်ာ္ႏွင့္ နိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာတို႔မွ ရွုတ္ခ်မႈကို ခံရသည္။ သို႔ေသာ္ ဂ်ပန္သည္ ဖီလာဆန္႔က်င္ၿပီး လုပ္သည္။ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Fumio Kishida က ေပလိုစီႏွင့္ေတြ႔ဆုံႏႈတ္ဆက္ရာတြင္ ထိုင္ဝမ္ေရလက္ၾကားတစ္ဝိုက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ တရားဝင္စစ္ေရးေလ့က်င့္မွုမွာ ဂ်ပန္၏ အမ်ိဳးသား လုံၿခံဳေရးကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ေစသည္ဟု လြဲမွားစြာေျပာဆိုခဲ့ၿပီး "ဂ်ပန္ႏွင့္ အေမရိကန္ တို႔သည္ ထိုင္ဝမ္ေရလက္ၾကားတြင္ ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေရးကို အတူတကြထိန္းသိမ္းၾကမည္"ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ဂ်ပန္နိုင္ငံသည္ အျခားေသာ G7နိုင္ငံမ်ား၊ ဥေရာပသမဂၢတို႔ႏွင့္အတူ ပူးတဲြေၾကညာခ်က္ ဆိုသည္ကို ထုတ္ျပန္ၿပီး တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ အေပၚ အေမရိကန္၏ က်ဴးေက်ာ္ထိပါးျခင္း လုပ္ရပ္အတြက္ မသမာနည္းျဖင္႔ ပံ႔ပိုးေပးသည္။
ထိုင္ဝမ္အေရးကိစၥတြင္ ဂ်ပန္သည္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္ လံုးဝ မရွိေပ။ ၁၈၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္နယ္ခ်ဲ႕သမားသည္ ထိုင္ဝမ္ႏွင့္ Penghu ကၽြန္းစုမ်ားကို က်ဴးေက်ာ္စစ္ျဖင့္ အတင္းအဓမၼ သိမ္းပိုက္ကာ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္ၾကာ ကိုလိုနီအုပ္ခ်ဳပ္မွုကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ ထိုင္ဝမ္ ေမြးခ်င္းေပါက္ေဖာ္ေပါင္း ၆သိန္းေက်ာ္ကို သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး ေဒသ၏ သယံဇာတ အမ်ားအျပားကို လုယူလုယက္ကာ ထို္င္ဝမ္ အေပၚ ဆိုးရြားေသာ ေဘးဒုကၡကို ေဆာင္ၾကဥ္းလာခဲ့သည္။ ၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ပန္အစိုးရသည္ တ႐ုတ္-ဂ်ပန္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တြင္ ထိုင္ဝမ္သည္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ ပိုင္နက္နယ္ေျမ၌ ခြဲ၍မရေသာ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္သည္ ဟူေသာ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ရပ္တည္ခ်က္ကို အျပည့္အဝ နားလည္ေလးစားေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္းသည္ တ႐ုတ္-ဂ်ပန္ဆက္ဆံေရး၏ နိုင္ငံေရးအေျခခံအုတ္ျမစ္ျဖစ္သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ ဂ်ပန္ ရွုံးနိမ့္ခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း၌ အေမရိကန္သည္ ကိုယ့္အက်ိဳးစီးပြား အတြက္ ဂ်ပန္၏ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူျခင္း မျပဳခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ရွိ လက္ယာယိမ္းအင္အားမ်ားသည္ က်ဴးေက်ာ္မွုသမိုင္းကို ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့႐ုံသာမက ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္ ၄င္း၏ ရွုံးနိမ့္မွုကို စိတ္ကြက္ေနၿပီး အခုအထိ ထိုင္ဝမ္ကို စိတ္ဝင္စားေန ၾကဆဲျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ဂ်ပန္သည္ ထိုင္ဝမ္အေရးကိစၥကို အသံုးျပဳၿပီး မတည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို မၾကာခဏ တမင္ျပဳလုပ္သည္။ ထိုင္ဝမ္ကို အေမရိကန္ႏွင့္ ပူးတြဲ "ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရန္" ေႂကြးေၾကာ္ကာ အေမရိကန္အား "မထင္မရွားေသာ မဟာဗ်ဴဟာ"ကို စြန႔္လႊတ္ရန္ႏွင့္ "ထုိင္ဝမ္ကို လက္နက္အင္အားျဖင့္ ကာကြယ္ျခင္း”ရပ္တည္ခ်က္ကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေဖာ္ျပရန္ တိုက္တြန္းၿပီး "အင္ဒို-ပစိဖိတ္ မဟာဗ်ဴဟာ"၏ လက္ပါးေစအျဖစ္ ၄င္းတို႔ကိုယ္တိုင္ လိုလားလက္ခံသည္။ မၾကာေသးမီက ဂ်ပန္ အစိုးရ ကက္ဘိနက္အဖဲြ႔ အစည္းအေဝးမွ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ၂၀၂၂ခုႏွစ္ “ကာကြယ္ေရး စကၠဴျဖဴစာတမ္း”တြင္ ထိုင္ဝမ္အေရးကိစၥကို သီးျခားစီ ေဖာ္ျပထားၿပီး ထိုင္ဝမ္ေရလက္ၾကား တည္ၿငိမ္မႈ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးအတြက္ ဂ်ပန္သည္ ၎၏မဟာမိတ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ဤအရာအားလုံးသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဟန္႔တားရန္သာမက တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔ၾကားရွိ ပဋိပကၡကို ျပင္းထန္လာေစရန္အတြက္လည္း ရည္ရြယ္ထားၿပီး အဆိုပါအခြင့္အလမ္းကို ယူကာ စစ္အသုံးစရိတ္ တိုးျမႇင့္ျခင္း၊ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးကို တြန္းအားေပးျခင္း ႏွင့္“ပံုမွန္ႏိုင္ငံ”ဆုိသည္ ျဖစ္လာျခင္း အတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ကုိ ရွာႀကံရန္လည္း ႀကံစည္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သမိုင္းကို ေမ့ျခင္းသည္ သစၥာေဖာက္ရာ က်ေရာက္ၿပီး အျပစ္ကို ဝန္ခံရန္ ျငင္းဆိုလွ်င္ အျပစ္ကို ျပန္လည္ က်ဴးလြန္ႏိုင္ေျခ ရွိသည္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားသည္ အာရွအိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားအေပၚ ျဖစ္ေစခဲ့သည့္ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားကို မေမ့သင့္ဘဲ မၾကာခဏ ျပန္လည္သုံးသပ္ကာ သမိုင္းကို ေလ့လာရန္ႏွင့္ စစ္အာဏာရွင္ဝါဒအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ထိန္းမႈ ေျဖေလွ်ာ့ရန္ အႏၲရာယ္ရွိေသာ လုပ္ရပ္မ်ားကို ရပ္စဲရန္ လိုအပ္သည္။ ဂ်ပန္အာဏာပိုင္သည္ တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္သည့္ လုပ္ေဆာင္မႈကို ျပဳလုပ္ၿပီး ျပည္ပခ်ဲ႕ထြင္မႈကို က်င့္သုံးပါက၊ ေနာက္ဆုံးတြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ဒုကၡတြင္း က်ေရာက္ေစလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
