ယခုလ ၂၀ရက္ေန႔မွ ၂၇ရက္ေန႔အထိ အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ရံုး သည္ "၃၀၁စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး" ရလဒ္အရ တရုတ္ျပည္မွ အေမရိကန္သို႔ တင္သြင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အခြန္ တိုးေကာက္ရန္ ကိစၥႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြကို က်င္းပခဲ႔ေၾကာင္း၊ ယခုလ ၂၂ရက္ေန႔က တရုတ္ျပည္မွ အေမရိကန္သို႔ တင္သြင္းသည့္ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂၀၀ဖိုးရွိေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အေမရိကန္ အစုိးရမွ အခြန္ တိုးေကာက္ရန္ ကိစၥႏွင္႔ ပတ္သက္၍ က်င္းပခဲ႔သည့္ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြတြင္ အေမရိကန္ ေပါင္းျမက္ရွင္းလင္းျခင္း စက္ကိရိယာ ထုတ္လုပ္မႈ ကုမၸဏီ ဥကၠ႒ မိုင္ကယ္ ကာစီက ေပါင္းျမက္ရွင္းလင္းျခင္း စက္ကိရိယာမ်ား အေပၚ အခြန္ ေကာက္ယူျခင္းက အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ(သို႔) အေမရိကန္၏ အလုပ္အကိုင္ ေနရာခ်ထားေရး အတြက္ အေထာက္အကူ ျပဳေစမယ္ ဆိုတဲ႔ အျမင္ဟာ နင္းႀကိတ္ ခံထားရတဲ႔ ေခြးတစ္ေကာင္ကို ျပန္ကယ္ဆယ္ဖုိ႔ ကားေနာက္ျပန္ဆုတ္ေမာင္းသူလို ျဖစ္ေနမယ္႔ အျမင္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ႔ေၾကာင္း စီအာအိုင္ သတင္းအရ သိရသည္။
မိုင္ကယ္ ကာစီသည္ ၄င္းၾကားနာစစ္ေဆးပဲြသို႔ တက္ေရာက္သူ အမ်ားစု၏ ရင္ဖြင္႔သံကို ေဖာ္ျပခဲ႔ေၾကာင္း၊ ၄င္းတို႔က အေမရိကန္ အစုိးရအား အေမရိကန္ စားသံုးသူမ်ားႏွင္႔ ကုမၸဏီမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို အျပည့္အဝ စဥ္းစားၿပီး ခ်င္႔ခ်င္႔ခ်ိန္ခ်ိန္ မူဝါဒခ်မွတ္ရန္ ပန္ၾကားလိုက္ေၾကာင္း စီအာအိုင္က ေဖာ္ျပသည္။
၄င္းၾကားနာစစ္ေဆးပဲြတြင္ စကားေျပာခ်င္သူ ဦးေရ မူလလ်ာထားသည္ထက္ ပိုမ်ားေသာေၾကာင္႔ မူလ အစီအစဥ္ အတိုင္း ၃ရက္ၾကာ က်င္းပမည့္ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြကို ၆ရက္ၾကာ က်င္းပခဲ႔ေၾကာင္း၊ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြခဲြ စုစုေပါင္း ၄၆ခုကို က်င္းပၿပီး ကုမၸဏီႏွင္႔ လုပ္ငန္းအသင္း ၃၀၀ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ တက္ေရာက္ခဲ႔ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ယခုအႀကိမ္ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြတြင္ ပညာရွင္အဖဲြ႔သည္ ပါဝင္သည့္ ကုမၸဏီႏွင္႔ လုပ္ငန္း အသင္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား ေထာက္ပံ႔ေရး စနစ္ႏွင္႔ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားစြာကို ထုတ္၍ ေမးခဲ႔ေၾကာင္း၊ ဥပမာေျပာရလွ်င္ "တရုတ္ျပည္အျပင္၊ အျခား ေထာက္ပံ႔ေရး နည္းလမ္းရွိေသးသလား"၊" ေထာက္ပံ႔ေရးစနစ္ကို တရုတ္ျပည္မွ အျခားႏိုင္ငံသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာလိုသလဲ"ႏွင္႔ "ဘာျဖစ္လို႔ တရုတ္ျပည္ရွိ ခင္ဗ်ားတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းမ်ားကို ဗီယက္နမ္သို႔ မေရႊ႕ေျပာင္းတာလဲ" အပါအဝင္ ေမးျမန္းခ်က္ မ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ အထက္ပါ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ေျဖးၾကားရာတြင္ အခြန္ေကာက္ယူရန္ ဆန္႔က်င္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားက "မရွိဘူး"၊ "အင္မတန္ ရွည္ၾကာတဲ႔အခ်ိန္လိုတယ္" ႏွင္႔ "မရဘူး၊ ေထာက္ပံ႔ေရး အရည္အေသြးႏွင္႔ အေရအတြက္ မမီႏိုင္ဘူး"လုိ႔ ေျပာၾကားေၾကာင္း၊ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရး၌ ကမၻာ႔ ေထာက္ပံ႔ေရး စနစ္၏ အခ်ိဳးအစားသည္ ရာခိုင္ႏႈန္း ၈၀ခန္႔ရွိေၾကာင္း၊ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံရွိ ေစ်းကြက္ စံုစမ္းေလ႔လာေရး အဖဲြ႔ ျဖစ္သည့္ IHS Markitကုမၸဏီမွ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလက ထုတ္ျပန္ခဲ႔ေသာ အစီရင္ခံစာ တစ္ရပ္တြင္ တရုတ္ျပည္သည္ ကမၻာ႔ ေထာက္ပံ႔ေရးစနစ္၏ ဗဟိုစင္တာ ျဖစ္လာသည္ဟု ေဖာ္ျပေၾကာင္း၊ ဥပမာ ေျပာရလွ်င္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံတြင္ ေထာက္ပံ႔ေရး လုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ အဆက္မျပတ္ ေလ်ာ႔နည္း သြားေသာေၾကာင္႔ ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀ေက်ာ္ၾကာ လုပ္ကိုင္သည့္ အေမရိကန္ ေပါင္းျမက္ ရွင္းလင္းစက္ ထုတ္လုပ္မႈ ကုမၸဏီ တစ္ခုသည္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္က ၄င္း၏ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္း အားလံုးကို တရုတ္ျပည္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ႔ေၾကာင္း၊ ယင္းသည္ အေမရိကန္ စားသံုးသူမ်ား၏ ေရြးခ်ယ္ခ်က္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေစ်းႏႈန္းသက္သာၿပီး အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္ ေသာ တရုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ားသည္ အေမရိကန္ အလယ္အလတ္တန္း လူတန္းစား၏ ေအးခ်မ္းတည္ၿငိမ္ေသာ ေနထိုင္မႈကို က်ားကန္ေပးေနေၾကာင္း၊ တရုတ္-အေမရိကန္ စီးပြားကုန္သြယ္ေရး ဆက္ဆံမႈသည္ လက္ေတြ႔က်ေသာ ေထာက္ပံ႔ေရး စနစ္ဆိုင္ရာ ဆက္ဆံေရးျဖင္႔ လြန္စြာ အျပန္အလွန္ အားကိုးအားထားၿပီး အတူယွဥ္တဲြ ေနထိုင္ၾက ေၾကာင္း စီအာအိုင္က ေဖာ္ျပသည္။
အေမရိကန္ ကုမၸဏီ အနည္းစုသည္ ၄င္းၾကားနာစစ္ေဆးပဲြကို အသံုးျပဳၿပီး ၿပိဳင္ဘက္မ်ားကို ခ်ိဳးႏိွမ္ေၾကာင္း၊ ယင္းလုပ္ရပ္သည္ ေစ်းကြက္အရ ထိန္းညိေရး အေျခခံမူကို ေက်ာခိုင္းေဖာက္ဖ်က္ေၾကာင္း၊ ယခုအထိ အေမရိကန္သည္ "၃၀၁ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ရလဒ္"ႏွင္႔ ပတ္သက္ေသာ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြ ၃ႀကိမ္ကို က်င္းပခဲ႔ ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ လက္လီေရာင္းခ်ေရး၊ အဝတ္တန္ဆာ၊ စားေသာက္ကုန္ အေခ်ာကိုင္ လုပ္ငန္း၊ စက္ယႏၲရား ထုတ္လုပ္မႈ၊ ခ်ိစ္(ပ္)ျပား စီမီကြန္ဒတ္တာ စသည့္ နယ္ပယ္မ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ားက အခြန္ မေကာက္ယူရန္ အေမရိကန္ အစုိးရအား ပန္ၾကားေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အေမရိကန္ ျပည္တြင္းရွိ သံႏွင္႔သံမဏိ၊ အလူမီနီယမ္ ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈ ကုမၸဏီမ်ားသည္ တရုတ္ျပည္မွ ၿပိဳင္ဘက္မ်ားအား ပစ္ပယ္ရန္ အတြက္ "ပုဒ္မ ၂၃၂"အရ အခြန္ ေကာက္ယူရန္ အျပင္၊ "ပုဒ္မ ၃၀၁"အရ ႏွစ္ထပ္ကြမ္း အခြန္ ေကာက္ယူရန္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရအား ေတာင္းဆိုခဲ႔ေၾကာင္း စီအာအိုင္ သတင္းအရ သိရသည္။
ထို႔အျပင္၊ အေမရိကန္သည္ ကမၻာ႔ ကုန္သြယ္ေရးအဖဲြ႔ကို အဓိကက်ဆံုးေသာ စတင္တည္ေထာင္သူ အေနႏွင္႔ ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖဲြ႔ အေပၚ "ပုဒ္မ ၃၀၁"ကို ခ်ဳပ္ထိန္းစြာ အသံုးျပဳမည္ဟု ကတိျပဳခဲ႔ဖူးေၾကာင္း၊ ယခုတြင္ အေမရိကန္သည္ တစ္ဖက္က ၄င္း၏ ျပည္တြင္းဥပေဒအရ တစ္ဖက္သတ္ ကုန္သြယ္မႈ ကန္႔သတ္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို က်င္႔သံုးေၾကာင္း၊ ေနာက္တစ္ဖက္ ကေတာ႔ အေမရိကန္မွ တရုတ္ျပည္သုိ႔ တင္ပို႔သည့္ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ၅၀ဖိုးရွိေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ တရုတ္ျပည္မွ ညီမွ်ေသာ အခြန္ေကာက္ယူျခင္း ဆိုင္ရာ တံု႔ျပန္ေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ တရားမဝင္ဟု တရုတ္ျပည္ကို ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ၿပီး ၄င္းကို အေၾကာင္းျပဳကာ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂၀၀ဖိုးရွိေသာ တရုတ္ျပည္မွ အေမရိကန္သို႔ တင္သြင္းေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အခြန္တိုးေကာက္ရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း စီအာအိုင္က ေဖာ္ျပသည္။
အကယ္၍ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ အခြန္ႏွင္႔ ကုန္သြယ္ေရး အေထြေထြ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္(GATT 1994)အရ အေမရိကန္က ကမၻာ႔ကုန္သြယ္ေရးအဖဲြ႔၏ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒကို အရင္ ေဖာက္ဖ်က္ၿပီး အျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး စနစ္ႏွင္႔ အညီ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘဲ တစ္ဖက္သတ္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ျပဳလုပ္ကာ တရုတ္ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အခြန္ ေကာက္ယူသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးတြင္ တရုတ္ျပည္သည္ တရားဝင္ၿပီး တရားမွန္ကန္ေသာ တံု႔ျပန္မႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ က်င္႔သံုးခြင္႔ရွိေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင္႔ တရုတ္ျပည္မွ အေမရိကန္သုိ႔ တင္သြင္းသည့္ ကန္ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂၀၀ဖိုးရွိေသာ ကုန္ပစၥည္းမ်ား အေပၚ အေမရိကန္မွ အခြန္တိုးေကာက္ရန္ အေထာက္အပံ႔ မရွိေၾကာင္း စီအာအိုင္က ေဖာ္ျပသည္။
ယခု အေမရိကန္ ကုန္သြယ္ေရး ကိုယ္စားလွယ္ရံုးက က်င္းပသည့္ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြ ၿပီးဆံုးၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းသည္ အေမရိကန္ အစုိးရမွ အခြန္တိုးေကာက္ရန္ လိုအပ္သည့္ ပံုမွန္ အစီအစဥ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အစိုးရ၏ မူဝါဒ ခ်မွတ္ျခင္းကို အဆံုးအျဖတ္ မေပးႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယခုအႀကိမ္ ၾကားနာစစ္ေဆးပဲြ က်င္းပၿပီး အေမရိကန္ အစုိးရ အေနႏွင္႔ "ကားနင္းခံရသည့္ ေခြးကို ျပန္ကယ္ရန္ ကားေနာက္ျပန္ဆုတ္ျခင္း" နည္းလမ္းျဖင္႔ ေနာက္ထပ္ အသံုးျပဳၿပီး အခြန္တိုးေကာက္ျခင္းကို ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ပါက အေမရိကန္ ကုမၸဏီႏွင္႔ စားသံုးသူမ်ား အတြက္ စိတ္ပ်က္ျခင္းကို သာမကဘဲ၊ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ကင္းမဲ႔ျခင္း ကိုလည္း ေဆာင္ၾကဥ္းလာႏိုင္ဖြယ္ရာရွိေၾကာင္း စီအာအိုင္က ေဖာ္ျပသည္။
